ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ Ευαγγέλιο: 16, 19-31

ΘΕΟΣ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ- ΑΓΑΘΑ

         

         

          Eν ολίγοις

Η σημερινή ευαγγελική διήγηση που αναφέρεται στην παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου, αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες παραβολές που εντάσσεται στο ευαγγέλιο του Λουκά. Η παραβολή αυτή φυσικά δεν έρχεται ν’ απαντήσει με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια στο πρόβλημα της θεοδικίας. Δηλ. δεν αξιολογεί με κοινωνικά και οικονομικά μεγέθη τα πράγματα της ζωής. Και τούτο γιατί ο πλούτος και η φτώχεια δεν αποτελούν καθ’ εαυτά κριτήρια για το Θεό. Όμως το ευαγγελικό κείμενο εστιάζει την προσοχή μας στο θέμα της αξίας του ανθρώπου σε σχέση με τα υλικά αγαθά και την ευθύνη που έχει ο άνθρωπος για τη σωστή διαχείρισή του.

          Πολλοί αναρωτιούνται αν κεντρικό θέμα της  παραβολής είναι η καταδίκη του πλούτου και ο μακαρισμός της φτώχειας. Όπως αναφέραμε τα πράγματα  δεν κρίνονται οικονομικά και κοινωνικά. Ο φτωχός δεν κερδίζει την εύνοια του Θεού επειδή είναι φτωχός, αλλά γιατί πιστεύει στο Θεό και στηρίζει τη ζωή του αποκλειστικά σ’ Αυτόν. Και ο πλούσιος δεν καταδικάζεται επειδή είναι πλούσιος, αλλά γιατί στηρίζεται μόνο σ’ αυτά και όχι στο Θεό. Γιατί λησμονεί το φτωχό συνάνθρωπό του, όταν παγιδεύεται στον εαυτό του και τα πλούτη του. Έτσι συμβαίνει πολλές φορές ένας πλούσιος να είναι υπόδειγμα αγάπης και προσφοράς και ένας φτωχός να είναι ασεβής κι ένας παθιασμένος κυνηγός των υλικών αγαθών.  Όλα είναι πιθανά.

          Το πρόβλημα που αποκαλύπτει η σημερινή παραβολή  δεν είναι η αναφορά σε κάποιο πλούσιο και σε κάποιο φτωχό. Εξ άλλου υπάρχουν πολλοί πλούσιοι και πολλοί περισσότεροι φτωχοί. Και θα υπάρχουν όσο υπάρχει ο αυτός ο κόσμος με τις αμαρτωλές δομές, τις  οικονομικές αδικίες και τις άδικες συνθήκες ζωής.

          Είναι χαρακτηριστικό ότι  ευαγγέλιο σήμερα αρχίζει με το «άνθρωπος τις ην πλούσιος». Πρόκειται για ένα πλούσιο χωρίς όνομα και η γνωριμία μαζί του γίνεται μέσα από την περιγραφή, ότι ντύνονταν με πορφύρα και λινά ενδύματα και ζούσε καθημερινά μέσα σε μεγάλη πολυτέλεια. Μέσα λοιπόν σ’ αυτή τη ζάλη του πλούτου και της πολυτελούς ζωής του αδιαφορεί και λησμονεί  τον συνάνθρωπό του. Μπορεί βέβαια να μην τον εκμεταλλεύτηκε ή να μην τον αδίκησε, όμως τον περιφρονεί και τον αγνοεί. Κι αυτό είναι βαρύτατο αμάρτημα. Έτσι φαίνεται πως το λάθος του πλουσίου δεν ήταν ο πλούτος του, αλλά η υλιστική του ταυτότητα χωρίς καμία άλλη προοπτική. Ζει με την ψευδαίσθηση, ότι ό, τι κατέχει θα του εξασφαλίσει μία ζωή ευδαιμονίας χωρίς τέλος. Μία τέτοια όμως αντίληψη οδηγεί τον άνθρωπο στην απώλεια του νοήματος και του σκοπού της ζωής. Και όποιος επιδιώκει μία τέτοια μορφή ζωής σίγουρα αποτυγχάνει και μάλιστα πολλές φορές πληρώνει βαρύ τίμημα  ζημιώνοντας την ψυχή του.

          Η ανατροπή της ζωής έρχεται απρόβλεπτα και οι βουλές του Θεού είναι ανεξερεύνητες, γιατί έρχονται στιγμές που οι κάθε είδους επενδύσεις εκμηδενίζονται και η ζωή καταλήγει σε τραγωδία. Τότε όλα απογυμνώνονται και διαψεύδονται. Ο άνθρωπος σώζεται με την αλήθεια του Θεού κι όχι με την περιχαράκωση στα απατηλά εγκόσμια πλούτη και αγαθά.

          Το αντίθετο συμβαίνει με την περίπτωση του φτωχού Λαζάρου. Ο Λάζαρος  είναι επώνυμος, έχει όνομα, λέγεται Λάζαρος που θα πει: ο Θεός βοηθός. Ο Θεός αναγνωρίζει το φτωχό Λάζαρο από το όνομά του, ως δικό του παιδί και έτσι παραμένει στην αιωνιότητα γνωστός σε σχέση με την αιώνια ανωνυμία του πλουσίου.

          Η περίπτωση του φτωχού Λαζάρου φανερώνει μία σχέση εμπιστοσύνης με το Θεό. Δεν εγκωμιάζεται η φτώχεια του Λαζάρου, αλλά η αρετή του. Για τις άθλιες συνθήκες της ζωής του δεν διαμαρτύρεται, αλλά υπομένει το άδικο κοινωνικό πρόσωπο της ζωής.  Και αυτή η υπομονή του δεν φανερώνει κάποια αδυναμία, αλλά δύναμη απέναντι στα κτυπήματα της ζωής. Ακόμα δεν ζηλεύει και δεν φθονεί τον πλούσιο που τον βλέπει καθημερινά καθήμενος έξω από την  πόρτα του σπιτιού του να ζητιανεύει, ενώ αυτός απολαμβάνει τη ζωή. Και το  σπουδαιότερο: μέσα από την μίζερη ζωή του δεν θεωρεί το Θεό υπεύθυνο για το κατάντημά του, ούτε τη σκληρότητα των συνανθρώπων  του. Αλλά στηρίζει την ελπίδα του αποκλειστικά στο Θεό. Έτσι ο Λάζαρος γίνεται για μας ο τύπος που εγκαταλείποντας τα υλικά αγαθά βρίσκεται στην αγκαλιά του Θεού.

          Η παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου στρέφει την προσοχή μας στη σωστή σχέση που πρέπει να έχουμε με το Θεό, με τον συνάνθρωπο και τα υλικά αγαθά. Γιατί αυτό μας βοηθεί να απελευθερωθούμε από τα δεσμά και τη φυλακή του εγωκεντρισμού μέσα στην οποία  πεθαίνουμε από ασφυξία.

          Πλούτος και φτώχεια είναι μία ευμετάβλητη κατάσταση ζωής, αλλά μας δίνει την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε, ότι δεν  μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας, μόνο με τον εαυτό μας, γιατί αυτό θα είναι η κόλασή μας. Και κόλαση είναι να μην μπορεί κανείς ν’ αγαπήσει. Και αυτό το επιβεβαιώνει ο Χριστός με τη σημερινή παραβολή, όπου λησμονώντας ο πλούσιος τον φτωχό Λάζαρο έχασε την ευκαιρία να βρεθεί κι αυτός στους κόλπους του Αβραάμ.

Καλή Κυριακή

π. γ. στ.