ΙΕΡΑ
ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ (Β΄)
Ο τελευταίος Ίβηρ μοναχός απέθανε το
1955. Την καταγωγήν της από τους Ίβηρας η μονή διατηρεί σήμερον μόνον εις τον
υπολογισμόν της ώρας, ο οποίος γίνεται κατά το χαλδαϊκόν σύστημα, που έχει ως
βάσιν την ανατολήν του ηλίου, ενώ το υπόλοιπον Όρος την υπολογίζει κατά το
βυζαντινόν, που έχει ως βάσιν την δύσιν. Ήταν ιδιόρρυθμος-σήμερα είναι
κοινοβιακή. Κατοικούν εκεί μόνον Έλληνες, οι οποίοι ανέρχονται εις 30, ανήκουν
δε εις αυτήν άλλοι 60 εξαρτηματικοί μοναχοί. Υπάρχουν μεταξύ αυτών σεβάσμιοι
γέροντες, που διακρίνονται δια το πνευματικόν των ήθος και εκλεκτοί νέοι. Η
αγιότης , συνήθιζε να λέγει ο π. Αθανάσιος, είναι δυνατός μαγνήτης.
Θέλει με αυτά να εξηγήσει ότι υπάρχουν
και σήμερον άνθρωποι που αποφασίζουν να ζήσουν εις την ερημίαν όλον τον βίον
των. Ο γέρων αυτός γνωρίζει καλά τα προβλήματα της εποχής και δίδει σοφάς
απαντήσεις.
Ο κεντρικός ναός εκτίσθη από τον Ίβηρα
Γεώργιον Βαρασβατζέ το 1030. Ετοιχογραφήθη κατά διαφόρους εποχάς από του 16ου
μέχρι του 19ου αιώνος. Εις τον προνάρθηκα αυτού ετοιχογραφήθησαν με
πολλούς άλλους αγίους και ο Σοφοκλής, ο Θουκυδίδης, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και
ο Πλούταρχος. Ο ναός εορτάζει κατά την 15ην Αυγούστου, εορτήν της
κοιμήσεως της Θεοτόκου. Έμπροσθεν του καθολικού ευρίσκεται θαυμάσια φιάλη. Η
μονή έχει άλλα 17 παρεκκλήσια, των οποίων το σπουδαιότερο είναι το της
Πορταιτίσσης, όπου φυλάσσεται, η γεμάτη ιστορήσεις, θρύλους και παραδόσεις,
καθώς και το παρεκκλήσιον του Προδρόμου με το επιμελημένον τέμπλον του.
Δια την Πορταίτισσαν διηγούνται τα
χρονικά ότι ήτο κτήμα ευσεβούς χήρας εκ Κωνσταντινουπόλεως, η οποία δια να την
προστατεύσει από το πάθος των εικονομάχων την έρριψεν με την βοήθειαν του μονογενούς Υιού της εις το
πέλαγος . Εκείνη ορθία εταξίδευσεν εις το πέλαγος και έφθασεν εις την
αγιορειτικήν ακτήν πλησίον των Ιβήρων. Εκεί εφανερώθη δια μιας ουρανομήκους
φωτεινής στήλης. Την παρέλαβον με πολλήν ευλάβειαν οι μοναχοί των Ιβήρων και την ετοποθέτησαν εις
το καθολικόν της μονής. Όμως κατά την νύκτα έφυγεν από τον κεντρικόν ναόν η
απόδημος εικών και έλαβε θέσιν πλησίον της πύλης της μονής. Την επανέφερον
οι μοναχοί εις την θέσιν της, αλλ’
εκείνη επανήλθε δια δευτέραν φοράν πλησίον της θύρας. Αφού το θαυμαστόν αυτό
γεγονός επανελήφθη και δια τρίτην φοράν, αντελήφθησαν οι μοναχοί ότι προορισμός
της εικόνος ήτο να φυλάττει την είσοδον της μονής και την άφησαν έκτοτε εκεί.
Εκ τούτου ωνομάσθη της Πορταίτισσα. Σήμερον εις τον τόπον της παλαιάς θύρας
υπάρχει ομώνυμον παρεκκλήσιον, εντός του
οποίου φυλάσσεται η ως άνω εικών της Θεοτόκου.. Πρόκειται περί της
βρεφοκρατούσης. ….
Η ευλάβεια των μοναχών προς την
Πορταίτισσαν είναι απεριόριστος. Ο προηγούμενος Μάξιμος, προσμονάριος του
παρεκκλησίου της Πορταιτίσσης, συχνά λέγει εις τους επισκέπτας, όταν τους
εξηγεί τα περί της Θεοτόκου: Καθημερινώς παρακαλώ την Πορταίτισσαν να μην φύγει
απ’ εδώ. Η παρουσία της εις το μοναστήριον μας εγγυάται την φρούρησιν του καθώς
και ολοκλήρου του Όρους. Το είπεν εξ άλλου η ιδία εις τον μοναχόν Γαβριήλ, που ηξιώθη να την φέρει από
την θάλασσαν. «Ιδού δίδωμι υμίν σημείον, έως ότου βλέπετε την εμήν Εικόνα εν
ταύτη τη μονή των Ιβήρων, η χάρις και το έλεος του Υιού μου ουκ εκλείψωσιν εξ
υμών».
Άνωθεν της λιτής ευρίσκεται η
βιβλιοθήκη των χειρογράφων και το παλαιόν σκευοφυλάκιον. Εις την βιβλιοθήκην
εναπόκεινται περί τους 2.000 χειρόγραφοι κώδικες, εκ των οποίων οι 100 είναι
επί περγαμηνής, και 12.000 έντυπα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται σπουδαία
αρχέτυπα και παλαιότυπα. Πολλοί των κωδίκων της μονής, ιδίως λειτουργικοί,
είναι μικρογραφημένοι.
Μεταξύ των πολλών κειμηλίων της μονής
σημειώνουμε: Την θαυματουργόν εικόνα της Πορταιτίσσης, μίαν επτάφωτον λυχνίαν
εις σχήμα δένδρου λεμονέας από άργυρον, τον μανδύαν του πατριάρχου Γρηγορίου
του Ε΄ , τον σάκκον του αυτοκράτορος Ι. Τσιμισκή. Τεμάχιον τιμίου Ξύλου,
τεμάχιον του σπόγγου δια του οποίου προσεφέρθη όξος εις τον Χριστόν, τεμάχιον
από τον κάλαμον που εδόθη εμπαικτικώς εις τον Ιησούν, λείψανα πολλών αγίων κ.
α.
Εις την ιδίαν μονήν ανήκει και η
ομώνυμος σκήτη, η ευρισκομένη άνωθεν
αυτής εις απόστασιν μιας οδοιπορικής ώρας και τιμωμένη επ’ ονόματι του τιμίου
Προδρόμου.. Είναι σήμερα κοινοβιακή και αριθμεί πολύ ολίγας καλύβας.
Π.
Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ, « ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ», Πατρ. Ιδρ. Πατ. Μελετών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου