Σάββατο 8 Απριλίου 2023

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε…»

 

Η φράση του αποστόλου Παύλου «όσοι {γαρ] εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε» ψάλλεται κατά τις μεγάλες Δεσποτικές εορτές και την εορτή της Πεντηκοστής αντί του Τρισαγίου Ύμνου πριν από το αποστολικό ανάγνωσμα τη θείας Λειτουργίας.

          Για μια κατανόηση της φράσης, σημειώνουμε ότι το ρήμα «βαπτίζω» προέρχεται από το ρήμα «βάπτω», που σημαίνει «βυθίζω». Η σύνδεση μεταξύ του «βάπτω/βάφω» και του «βαπτίζω» είναι εντυπωσιακή, καθώς σε πρώτη θέαση μοιάζει χωρίς νόημα. Αν όμως  λάβουμε υπόψη μας τον τρόπο με τον οποίο γινόταν στην αρχαιότητα η βαφή φορητών αντικειμένων (δηλαδή το ότι τα προς βαφή αντικείμενα βυθιζόταν σε νερό στο οποίο είχαν διαλυθεί φυσικές χρωστικές ουσίες, οπότε μετά την ανάδυσή τους τα αντικείμενα έφεραν πλέον το ανάλογο χρώμα που είχε διαλυθεί στο νερό), τότε η σύνδεση των δύο ρημάτων γίνεται κατανοητή.

          Επομένως σύμφωνα με την παύλεια φράση, όποιος έχει βαπτισθεί στον Χριστό (στο όνομα του Χριστού), έχει ενδυθεί/ντυθεί τον Χριστό. Η ένδυση βέβαια του ανθρώπου με τον Χριστό δεν είναι μια απλή ένδυση, όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε φθαρτό ρούχο.

          Είναι ανεξίτηλη, όπως ανεξίτηλο είναι το χρώμα μετά τη διαδικασία της βαφής που αναφέραμε πιο πριν. Και όχι μόνο αυτό. Η ένδυση του ανθρώπου με τον Χριστό παραπέμπει ευθέως στη γυμνότητα του Αδάμ, όπως ρητά αναφέρεται στον «Οίκο» πριν το Συναξάρι του Όρθρου των Θεοφανείων: «οι εξ Αδάμ γυμνοί, δεύτε πάντες υποδύωμεν αυτόν, ίνα θαλθώμεν» [οι γυμνοί απόγονοι του Αδάμ, ελάτε όλοι να τον ενδυθούμε, για να ζεσταθούμε / να νιώσουμε θαλπωρή»}.

          Αμέσως μετά, κλείνει ο «Οίκος» με την εξής φράση: «Σκέπη γαρ γυμνών, και αίγλη εσκοτισμένων, ήλθες εφάνης το Φως το απροσιτον» [«Διότι σκέπη/σκέπασμα των γυμνών και λαμπρότητα των σκοτεινιασμένων, ήλθες, φάνηκες (εσύ που είσαι) το απρόσιτο Φως].

          Ανδρέας Μοράτος, «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ» τ. 1116 

Δεν υπάρχουν σχόλια: