ΜΙΚΡΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, το Περιβόλι της Παναγίας ΜΟΝΗ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ( Α΄)

          Η φύσις και ο ιδρυτής της κατάστησαν την μονήν Μεγίστης Λαύρας ταυτοχρόνως και επιθυμητήν και απρόσιτον. Δεν είναι τόσον εύκολον να την προσεγγίσει κανείς. Από τας Καρυάς μόλις επαρκούν 7  οδοιπορικαί ώραι. Από την πλησιεστέραν μονήν, την Καρακάλλου, απαιτούνται 4 ώραι πεζή ή 1 ώρα με το βανζινόπλοιον, αλλά πάλιν έως τον αρσανάν της Λαύρας. Από την νοτίαν πλευράν της αθωνικής χερσονήσου δύναται να φθάσει κανείς δια βενζινοπλοίου εις το μέγα μοναστήριον. Αλλ’ όμως εκεί εις την καμπήν η θάλασσα είναι συνήθως τρικυμιώδης και το ταξίδιον επικίνδυνον. Οποιονδήποτε μέσον πάντως και να χρησιμοποιήσει κανείς δια την  μετάβασίν του, πλουσία θα είναι η ανταμοιβή. Δια ξηράς θα κουρασθεί περισσότερον από το πράσινον παρά από την πορείαν. Θα αισθανθεί δέος από την υπόλοιπον σιωπήν των δασών. Θα χορτάσει το γοητευτικόν αθωνικόν  δειλινόν.

          Δια βενζινοπλοίου πάλιν η μετάβασις από την Καρακάλλου παρουσιάζει εκπλήξεις. Ήδη από της στιγμής της επιβιβάσεως του εις το βενζινόπλοιον από το επίνειον της ως άνω μονής βλέπει ο επισκέπτης σειράς κορυφών να διαγράφονται εις το βάθος. Αρχίζουν σχεδόν από την θάλασσαν και καταλήξουν εις την πυραμοειδή κορυφήν του ιερού βουνού, η οποία φέρει πάντοτε λευκόν από τα χιόνας σκούφον. Το βενζινόπλοιον παραπλέον όρμους και λιμανάκια επιτρέπει εις τον επισκέπτην την θέαν ομαλών αμφιθεατρικών αμμουδιών, αλλά και φοβερών κρημνών, οι οποίοι δημιουργούν αληθή τρόμον. Τρόμον, τον οποίον επαυξάνει ο χορός του βενζινοπλοίου επί της ταραχώδους θαλάσσης, την οποίαν εφοβήθη και ο παντοδύναμος Ξέρξης. Όπισθεν μικρού ακρωτηρίου, εις το βάθος ενός όρμου, διακρίνονται τα ερείπια της αρχαίας μονής Αμαλφηνών, της Μορφινούς. Ιταλοί μοναχοί από το Αμάλφι και άλλας πόλεις εμόνασαν εδώ μέχρι του ΙΓ΄ αιώνος. Τώρα η Μορφηνού αποτελείται από ολίγους οικίσκους.

          Μετά παρέλευσιν τριών τετάρτων της ώρας περίπου από την επιβίβασιν διαγράφεται ευκρινώς εις το βάθος ένας όγκος από κτίρια. Υψηλότερα είναι ο Κούκος, ένα από τα πρόβουνα του Άθω. Κάτω η παραλία, το πέλαγος. Και μεταξύ αυτών εις ένα πεδίον που σχηματίζεται εις τον απότομον κατήφορον της πλαγιάς και εις την θέσιν της αρχαίας κώμης Άθωσα ευρίσκεται ο όγκος της Λαύρας, εις ύψος 160 μ. περίπου από την παραλίαν. Εις τον αρσανάν ευρίσκονται πάντοτε ένας λαυριώτης μοναχός, ο οποίος μένει εις τον πύργον παρά την θάλασσαν, όπου εδρεύει επίσης αστυνομικός και λιμενικός σταθμός.

Π. Κ. ΧΡΗΣΤΟΥ, «ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ». Ιδρ. Πατ. Μελετών