Θεοφόρος και διδάσκαλος

ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ (ΣΤ΄)

        

  Το κήρυγμα του αγίου λόγω των ειδικών συνθηκών πήρε ευρύ περιεχόμενο. Άρχισε να μιλάει για τις βασικές δομές της πίστεως, να εξηγεί όσο απλά  μπορούσε το δόγματα της Εκκλησίας και ήθελε να μάθει ο κόσμος τι είναι αυτό που πιστεύει. Η Αγία Τριάδα, ο Χριστός, η Παναγία, οι άγγελοι, οι δαίμονες, ο Αδάμ και η Εύα, τα άχραντα μυστήρια, το βάπτισμα, ο γάμος και πολλά άλλα θέματα της χριστιανικής πίστεως περνούν απ’ το στόμα του αγίου και γίνονται ευχάριστη κατήχηση για τους πιστούς. Και από αυτά ξεκινώντας, στρέφει στη συνέχεια το λόγο στη ζωή του, διδάσκει πώς πρέπει να συμπεριφέρονται, μια και τέτοια είναι η πίστη τους.

          Οι ευαγγελικές αρετές ενσαρκωμένες βαθιά απ’ τον ίδιο, προβάλλονται σαν το μοναδικό νόημα της ζωής, σαν το θέλημα του Θεού. Τους κάνει να νοιώσουν την πραγματικότητα της Εκκλησίας, τους φέρνει στο χώρο αυτό, όπου κινείται ένας υπέροχος μυστικός κόσμος. Τους κάνει συνειδητή την πίστη, ότι μόνο εκεί σώζονται. Γιατί εκεί υπάρχει το Άγιο Πνεύμα, ο Χριστός, η Παναγία, οι άγιοι, οι άγγελοι. Γι’ αυτό στο χώρο εκείνο πρέπει να ζουν  με αγάπη, με ταπείνωση, με καθαρή καρδιά. Για να κερδίσουν τον παράδεισο, να χαίρονται αιώνια, όπως έλεγε. Τους διδάσκει να αλληλοσυγχωρούνται, να εξομολογούνται και να κοινωνούν καθαρά, να μην κατηγορούν τους παπάδες τους, γιατί βάνουν φωτιά στο κεφάλι τους και καίονται. Ν’ αγαπούν οι άνδρες και να τιμούν τις γυναίκες τους και να φυλάγουν την αργία της Κυριακής.

          Εκτός απ’ αυτά το κήρυγμά του είχε απήχηση και για άλλη αιτία. Ο άγιος Κοσμάς ήταν διδακτός Θεού. Θεοφόρος, διδαγμένος από την αυθεντική πηγή της γνώσεως. Γι’ αυτό δεν πάσχιζε με σχήματα λόγου, με τα μέσα της ανθρώπινης σοφίας να φωτίσει τους πιστούς. Ο λόγος του ήταν ρομφαία δίστομος, λόγος της αληθείας. Ήταν η μάχαιρα του Πνεύματος, γι’ αυτό ήταν ζωντανός και κοφτερός από οποιοδήποτε μαχαίρι δίκοπο, κι έφτανε μέχρι το κόκαλο. Διότι ήταν όντως διδάσκαλος ο άγιος Κοσμάς. Όπως ακριβώς τον θέλει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, όταν λέγει:

          «Διδάσκαλος πραγματικός είναι όποιος απεκόμισε από τον Θεό βιβλίο πνευματικής σοφίας, και γράφτηκε με το δάκτυλο του Θεού, δηλ. με θεία έλλαμψη».

          Αυτή τη θεοδίδακτη σοφία είχε και ο άγιος Κοσμάς. Και αυτό το διαισθάνονταν ή το έβλεπαν ολοκάθαρα οι ακροατές του και δέχονταν ολόψυχα όσα τους έλεγε, ονομάζοντάς τον «άγιο του Θεού». «Όταν θέλετε να εξομολογείστε» τους δίδασκε, το πρώτον θεμέλιον είναι αυτό οπού είπομεν, να συγχωρείτε τους εχθρούς σας. Το κάμνετε; - Το κάμνομεν, άγιε του Θεού», απαντούσαν. Αλλά ο λόγος του αγίου είχε και δύο άλλα στοιχεία που τον έκαναν ανεπανάληπτο: το προφητικό μήνυμα και την άμεση επιβεβαίωση με τα επακολουθούντα σημεία, δηλ. τα θαύματα.

π. Γ.