Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2014

Σύμβολα της πίστεως






          Ο άνθρωπος χρειάζεται τα σύμβολα. Αυτό απαιτεί η φύση του-που αποτελείται από ύλη.
          Οι εικόνες είναι σύμβολα, απαραίτητα μάλιστα. Το διδάσκει και η Ιστορία.
          Οι χριστιανοί ξεπερνώντας μερικές φορές τα όρια του επιτρεπτού, διαπιστώνουμε ότι ξεφύγαμε από την παράδοση-όσον αφορά τα σύμβολα-των πρώτων χρόνων. Λάθος. Ας μη λησμονούμε τους αδελφούς των κατακομβών και τους συμβολισμούς: την άγκυρα, το ψάρι, το φοίνικα, το πλοιάριο κ.α.
          Ισχυρίζονται οι προτεστάντες και οι κατ’ εξοχήν εικονομάχοι της εποχής  μας, οι χιλιαστές: «Αφού «πνεύμα ο Θεός» ο οποίος «ουκ εν χειροποιήτοις Ναοίς κατοικεί, ουδέ υπό χειρών ανθρώπων θεραπεύεται», ποια η ανάγκη Ναών και συμβόλων; Απαντούμε: Ο Θεός ασφαλώς δεν έχει ανάγκη συμβόλων, αφιερωμάτων και τύπων λατρείας. Έχουμε, όμως μια και είμαστε πεπερασμένα όντα, εμείς.
          Κάτι παρόμοιο συμβαίνει στην καθημερινή ζωή. Γίνεται ακριβώς για να εξωτερικεύσουμε τα αισθήματά μας. Φιλούμε λ.χ. το χέρι του γονιού για να εκδηλώσουμε το σεβασμό μας, κ. λ. π.
          Το ίδιο συμβαίνει και στο Ναό. Δεν λατρεύουμε τον Άγιο που εικονίζεται ή-πολύ περισσότερο- το ξύλο και το χρώμα της εικόνας. Είναι απλή τιμητική –και όχι λατρευτική-προσκύνηση. «Η γαρ της εικόνος τιμή έπί το πρωτότυπον διαβαίνει» διδάσκει η Αγίας μας Εκκλησία. Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση. Οι εικόνες είναι «βίβλοι αγραμμάτων». Μας θυμίζουν τους ήρωες της πίστεως και κολοσσούς της αρετής, τους Αγίους ή γεγονότα από τη ζωή του Χριστού και της Θεοτόκου. Μας εμπνέουν, μας διδάσκουν, μας οικοδομούν.
          Επομένως οι τύποι της Θρησκείας δεν είναι απόβλητοι. Αρκεί να γίνεται σωστή χρήση και όχι κατάχρηση. Όχι τους τύπους. Αλλά την τυπολατρεία και τυποκρατία πρέπει ν’ αποφεύγουμε.
          Η χρήση των τύπων επιβάλλεται. Αρκεί να μη καταντούμε «χριστιανοί των τύπων», αλλά της ουσίας.

Μαν. Μ.  

Δεν υπάρχουν σχόλια: