ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (Μαρίας της Αιγυπτίας) Ευαγγέλιο: Μρκ. 10, 32-45

ΠΡΩΤΕΙΑ  ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

          Εν ολίγοις

          Ο Χριστός λίγο πριν αρχίσει την πορεία Του προς τα Ιεροσόλυμα και το πάθος προειδοποιεί τους μαθητές Του για τα επερχόμενα γεγονότα. Κάνει λόγο για περιπέτεια και θάνατο, αλλά και Ανάσταση. Ταυτόχρονα δέχεται μια πρόταση δύο μαθητών Του, του Ιωάννη και του Ιακώβου, όταν έλθει στη βασίλεια Του να καθίσουν ο ένας δεξιά και ο άλλος αριστερά Του.

          Ο Κύριος βρίσκει την ευκαιρία να διευκρινίσει ποιος είναι ο πραγματικός σκοπός της επί γης παρουσίας Του και ποιο είδος εξουσίας εισηγείται στον κόσμο και ιδιαίτερα στο χώρο της Εκκλησίας. Αλλά δίνει και μια σωστή διάσταση στην έννοια των πρωτείων που επιδιώκουν οι άνθρωποι στη ζωή, τονίζοντας την αξία της διακονίας κατά το δικό Του υπόδειγμα.

          Αυτό το θέμα θα μας απασχολήσει σήμερα.

          Η τάση για τα πρωτεία φαίνεται, ότι είναι έμφυτη μέσα στον άνθρωπο. Ανεξάρτητα αν εκδηλώνεται ή όχι φιλοπρωτία, υπάρχει μέσα μας, γιατί μας αρέσει να πρωτεύουμε, αν όχι παντού, τουλάχιστο σε κάτι. Ακόμη κι ένας που παρουσιάζεται ως ταπεινός, μέσα του βαθιά μπορεί να κρύβεται η επιθυμία να είναι  πρώτος σ’ αυτή την αρετή.

          Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Χριστός δεν απαγορεύει τη φιλοπρωτία, αν βέβαια το κίνητρο και ο σκοπός δεν υποκινείται από τον εγωισμό. Λ. χ.  μέσα στην οικογένεια να μην επιδιώκουμε τα πρωτεία για  να υπακούνε όλοι στις απαιτήσεις μας. Ή στους φιλικούς μας χώρους να μην επιδιώκουμε τα πρωτεία για να εξυπηρετούμαστε και να εισπράττουμε  οφέλη, τα οποία μπορεί να μην προσφέρει η φιλία τους. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στον επαγγελματικό μας χώρο ακόμη και σε μια μικρή ή μεγάλη ανθρώπινη κοινότητα, για να καρπούμαστε τα οφέλη που θα μας προσφέρει η θέση μας αυτή, όπως συμβιώνει στην πολιτική.

          Αυτού του είδους την φιλοπρωτία που μπορεί να γίνει αιτία καταστροφής την καταδικάζει ο Χριστός.  «Ουχ ούτως δε έσται εν υμίν» είπε στους μαθητές Του και σε όλους βέβαια όσοι θέλουν να είναι δικοί Του μαθητές. Όσοι απ’ αυτούς που Τον ακολουθούν και θέλουν να γίνουν πρώτοι, ούτε θα κατακυριεύουν τους άλλους, ούτε θα τους κατεξουσιάζουν. Οι χριστιανοί μαθητές οφείλουν να μείνουν μακριά από κάθε εγωιστική εκμετάλλευση των άλλων και πολύ περισσότερο να χρησιμοποιούν τη βία και την καταπίεση για να επιβληθούν.

        Ο Χριστός προφανώς δεν απαγορεύει τη φιλοπρωτία, απεναντίας το επιτρέπει με την προϋπόθεση να μην έχει εγωιστικό κίνητρο και μας προσανατολίζει προς τη διακονία των άλλων. Αυτό όχι μόνο δεν το απαγορεύει, αλλά το επιθυμεί, το επαινεί και μας παροτρύνει προς αυτό. Εξ άλλου το παράδειγμα το έδωσε ο ίδιος, ο Οποίος δεν ήλθε «διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι και δούναι την ψυχή αυτού λύτρον αντί πολλών».

        Μπορούμε να φαντασθούμε πώς θα ήταν η εικόνα λ. χ. της κοινωνίας σήμερα, αν ως άτομα και κοινωνικό σύνολο ακολουθούσαμε την παραπάνω πρακτική αυτής της θυσιαστικής διακονίας; Η ζωή μας θα ήταν ανώτερη αν ο καθένας είχε τη διάθεση όχι να  κατακτήσει τον άλλο, αλλά να τον εξυψώσει και να τον προωθήσει ακόμη περισσότερο;

       Μέσα στο χώρο της οικογενείας παρατηρούνται πολλά φαινόμενα καταπίεσης, αυταρχισμού και κακοποίησης των μελών από τη σκληρότητα και τη βαναυσότητα ιδιαίτερα του συζύγου. Θα μπορούσε όμως μέσα στον ιερό αυτό χώρο να υπάρχει η δυνατότητα για την καλλιέργεια  της διακονίας και της θυσίας και να γίνει  ουσιαστικότερη η εφαρμογή της. Θα ήταν γλυκύτερη αν κάθε μέλος της οικογένειας είχε τη βεβαιότητα, ότι όλοι οι άλλοι αγωνίζονται να πετύχουν ό, τι και αυτό προσπαθεί να εφαρμόσει δηλ. να είναι «πάντων δούλος». Θα εξέλειπε το σχήμα να υπάρχουν εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι, να δημιουργούν είλωτες και θύματα των πρώτων.

        Εκεί όμως που η εφαρμογή της διακονίας χωλαίνει περισσότερο είναι ο ευρύτερος κοινωνικός χώρος. Εκεί η εικόνα της κοινωνίας μας θα ήταν υποφερτή αν ένα ποσοστό των πολιτών είχε ως σκοπό της ζωής τους να εξυπηρετεί τις ανάγκες των άλλων. Αν στην επιλογή του επαγγέλματος λ.χ. δεν είχαμε στο νου να επιλέξουμε με κριτήρια το ποιο θα μας αποδώσει περισσότερο με λιγότερους κόπους, αλλά σύμφωνα με τις ικανότητές μας, θα μπορούσαμε ν’ αποδώσουμε περισσότερα.

         Ακόμη τι εικόνα θα παρουσίαζαν τα πολιτικά μας ήθη και γενικότερα η πολιτική ζωή, αν κάθε κόμμα και κάθε πολιτευόμενος συναγωνίζονταν μεταξύ τους για να πετύχουν καλύτερη εξυπηρέτηση του συνόλου. Αν η κρατική εξουσία ήταν για τους πολιτικούς όχι εξουσία, αλλά πραγματική υπουργία, δηλ. διακονία και υπηρεσία στους συνανθρώπους τους.

        Πάντως οι κοσμικοί άρχοντες μπορούν να εμπνευσθούν από το διακονικό πνεύμα του ευαγγελίου, θεωρώντας το αξίωμά τους όχι ως μια ευκαιρία κατάχρησης εξουσίας, πλουτισμού και διαφθοράς, αλλά χώρος για ανιδιοτελή προσφορά στο συνάνθρωπο.

        Όποιος αναλαμβάνει οποιαδήποτε εξουσία πολιτική ή εκκλησιαστική, πρέπει να είναι έτοιμος να «σταυρωθεί» για τη σωτηρία του λαού του. Κατά κανόνα όμως οι κοσμικοί άρχοντες αλλοτριώνονται, χωρίς βέβαια να φταίει η θέση που κατέχουν, αλλά η έλλειψη διακονικού πνεύματος που οδηγεί στην αλαζονεία.

        Οι άγιοι ακολούθησαν τον δρόμο που υπέδειξε ο Χριστός, αλλά αυτή πρέπει να είναι και η πορεία των  πιστών. Το διακονικό μήνυμα μας τοποθετεί ως χριστιανούς ανάμεσα σε δυνάμεις που διάκεινται εχθρικά απέναντί της. Η πίστη μας όμως μας υπαγορεύει να υπομένουμε τον ονειδισμό του Χριστού. Ο Χριστός θυσιάστηκε για τη σωτήρια του κόσμου και αυτό είχε επίπτωση και στη δική μας ζωή. Ο Χριστός αποτελεί το πρότυπο της διακονίας και της θυσίας για τη σωτήρια του κόσμου.  Πριν το πάθος έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του θέλοντας να δώσει παράδειγμα γι’ αυτό που έπρεπε να κάνουν κι εκείνοι με τη σειρά τους στο λαό του Θεού.

  Καλή Κυριακή

π. γ. στ.