Από πότε τα παιδιά εξοικειώνται με την Εκκλησία;

          Στις μέρες μας οι άνθρωποι γίνονται μέλη της Εκκλησίας κατά τη βρεφική ηλικία με το άγιο Βάπτισμα. Η θ. Κοινωνία επίσης προσφέρεται στη βρεφική ηλικία. Γι’ αυτό και η είσοδος στο πνεύμα της θ. Λειτουργίας και η συνειδητή συμμετοχή στο μυστήριο της απολύτρωσης εξαρτάται κατ’ αρχάς από τους γονείς και τους αναδόχους του παιδιού. Bάσει της πίστης των οικείων τα παιδιά βαπτίζονται. Οι πρακτικές συμβουλές που δίνονται στο σπίτι σ’ ένα μικρό παιδί που πάει να κοινωνήσει στην Εκκλησία συνεχίζονται αργότερα στο μάθημα των θρησκευτικών στο σχολείο.

          Επειδή η θ. Κοινωνία προφέρεται κατά τη βρεφική ηλικία, η ορθόδοξη Εκκλησία δεν συντηρεί ιδιαίτερα τμήματα κατήχησης-όπως στους προτεστάντες- αλλά λειτουργεί κατηχητικό σχολείο για νέους. Το σπουδαιότερο καθήκον αυτών των σχολείων καθώς και του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία είναι να διδάσκει ό, τι είναι σχετικό με τη Λειτουργία, όλα αυτά που δίδασκε η αρχαία Εκκλησία για την προετοιμασία του Βαπτίσματος.

          Όταν επιθυμεί κάποιος ενήλικος να εισέλθει στην ορθόδοξη Εκκλησία κάνει την ίδια προετοιμασία με εκείνη της αρχαίας Εκκλησίας, εξοικειωνόμενος με τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Αυτό είναι που συνήθως συμβαίνει στην πραγματικότητα. Καθώς παρακολουθεί την Εκκλησία, εξοικειώνεται κατ’ αρχάς με τις ακολουθίες και μαθαίνει να παίρνει μέρος σ’ αυτές. Κατόπιν «εν καιρώ ευθέτω», όπως το θέτει και η ευχή υπέρ των κατηχουμένων, η χάρη του Θεού θα αφυπνίσει μέσα του  την επιθυμία να μπορέσει να συμμετάσχει στην ευχαριστιακή κοινότητα των πιστών. Καθίσταται δυνατή αυτή η συμμετοχή, αρκεί να έχει ήδη βαπτισθεί, μέσω του μυστηρίου του Χρίσματος. Επειδή το Χρίσμα υποδηλώνει την ένωση με την Εκκλησία, θα πρέπει να μετατεθεί, όπως συνέβαινε στην αρχαία Εκκλησία στη Λειτουργία, όταν η Εκκλησία είναι συγκεκριμένα παρούσα ως σύναξη, ως ευχαριστιακή κοινότης.

          Η βαπτισματική πρακτική της αρχαίας Εκκλησίας μας βοηθά  να καταλάβουμε πως η βάπτιση ενός βρέφους, η ανάδειξή του σε μέλος της Εκκλησίας δεν είναι μία ιδιωτική υπόθεση μόνο γα το σπίτι του, αλλά είναι πασιφανώς μια γιορτή για όλο το εκκλησίασμα. Όταν βαπτίζεται ένα παιδί στην Εκκλησία κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας, ζούμε ακόμη και σήμερα το γεγονός, πως το Βάπτισμα και η απόκτηση της δωρεάς του αγίου Πνεύματος μεταβάλλουν ένα πρόσωπο σε μέλος του λαού του Θεού. Το νεοβάπτιστο παιδί, όπως και ο ενήλικος που γίνεται μέλος της Εκκλησίας, κατά τα παραπάνω, μπορεί αμέσως κατόπιν, στην ίδια Λειτουργία, να πάρει μέρος στο μυστήριο της απολύτρωσης, στην θ. Κοινωνία. Στο πλήρωμα κάθε πνευματικής αναζήτησης.  

          Αρχιεπ. ΦΙΛΑΝΔΙΑΣ ΠΑΥΛΟΥ, «Η πίστη μας».